Tác giả: Nguyễn Thị Huyền Lương
Chủ đề: Động vật
Loại tài liệu: Bài giảng; Giáo án; Kế hoạch lên lớp
Ngày cập nhật: 20:59 26/03/2021
Lượt xem: 55
Dung lượng: 24,9kB
Nguồn: Nguyễn Thị Huyền Lương
Mô tả: Ngày soạn: 15/1/2021 Tiết 39 Ngày giảng: 7B2- 18/1/2021; 7B1- 19/1/2021 Bài 36: THỰC HÀNH: QUAN SÁT CẤU TẠO TRONG CỦA ẾCH ĐỒNG TRÊN MẪU MỔ I) Mục tiêu bài học: 1. Về kiến thức: - Mô tả cấu tạo và chức năng bộ xương ếch - Nhận dạng và xác định vị trí các cơ quan của ếch trên mẫu mổ - Tìm những cơ quan, hệ cơ quan thích nghi với đời sống mới chuyển lên cạn. - Phân tích được sự tiến hóa hơn lớp cá ở một số hệ cơ quan: tuần hoàn, hô hấp, thần kinh. 2. Về kĩ năng: Kĩ năng mổ ếch Quan sát bộ xương, nhận dạng và xác định vị trí một số nội quan phân tích, hợp tác nhóm. * Kĩ năng sống: Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực và chia sẻ thông tin quan sát được - Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát hình ảnh trên tiêu bản để tìm hiểu cấu tạo ngoài và cấu tạo trong của ếch đồng, quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm được phân công. 3. Về thái độ: Tích hợp giáo dục đạo đức: + Tôn trọng mối quan hệ giữa sinh vật với môi trường. + Tôn trọng tính thống nhất giữa cấu tạo và chức năng của các cơ quan trong cơ thể sinh vật (đặc điểm thích nghi với đời sống trên cạn thể hiện ở cấu tạo trong của ếch) 4. Định hướng phát triển năng lực: a. Nhóm năng lực chung: năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy, sáng tạo, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác. b. Nhóm năng lực chuyên biệt: Quan sát tranh, phân tích mẫu vật. 5. Mục tiêu cho HS khuyết tật: - Mô tả cấu tạo và chức năng bộ xương ếch - Nhận dạng và xác định vị trí các cơ quan của ếch trên mẫu mổ - Tìm những cơ quan, hệ cơ quan thích nghi với đời sống mới chuyển lên cạn. - Rèn kĩ năng quan sát bộ xương, nhận dạng và xác định vị trí một số nội quan. - Rèn kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực và chia sẻ thông tin quan sát được II. Chuẩn bị của GV và HS - GV: + Tranh cấu tạo trong của ếch, tranh bộ xương ếch( nguồn internet) + Mẫu mổ ếch đủ cho các nhóm. HS: Học bài + tìm hiểu trước bài mới III. Phương pháp, kĩ thuật dạy học *Phương pháp: Trực quan, thực hành - quan sát, nêu và giải quyết vấn đề, dạy học nhóm. *Kĩ thuật dạy học: Chia nhóm, giao nhiệm vụ, động não. IV) Tiến trình lên lớp- Giaó dục 1) Ổn định lớp ( 1 phút) 2) Kiểm tra bài cũ (5p): - Nêu đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích nghi đời sống vừa ở nước vừa ở cạn? - TL: + Đầu dẹp, nhọn, khớp với thân thành một khối thuôn nhọn về phía trước. + Mắt và lỗ mũi nằm ở vị trí cao hơn đầu. + Da trần, phủ chất nhầy và ẩm, dễ thấm khí. + Mắt có mi giữ nước mắt do tuyến lệ tiết ra, tai có màng nhĩ. + Chi năm phần có ngón chia đốt, linh hoạt. + Các chi sau có màng bơi căng giữa các ngón. 3) Bài mới: GV giới thiệu mục đích, nội dung bài TH, tìm hiểu đặc điểm cấu tạo trong của ếch đồng thích nghi với đời sống vừa ở cạn vừa ở nước: 2’ * Hoạt động 1: Quan sát bộ xương ếch - Thời gian: 10’ - Mục tiêu: Mô tả cấu tạo và chức năng bộ xương ếch - Hình thức tổ chức: cá nhân - Phương pháp dạy học: trực quan, nêu và giải quyết vấn đề - Kĩ thuật dạy học: kĩ thuật giao nhiệm vụ, động não Hoạt động của thầy+ trò Nội dung - GV hướng dẫn HS quan sát H36.1 SGK nhận biết các xương trong bộ xương ếch . - GV gọi HS lên chỉ tranh, xác định thành phần của bộ xương + Bộ xương ếch có chức năng gì ? - GV chốt lại kiến thức. - HS tự thu nhận thông tin ghi nhớ vị trí tên xương: … 1) Bộ xương ếch - Bộ xương: Xương đầu, xương cột sống, xương đai, xương chi. - Chức năng: + Tạo bộ khung nâng đỡ cơ thể + Là nơi bám của cơ→di chuyển + Tạo thành khoang bảo vệ não, tủy sống và nội quan. * Hoạt động 2: Quan sát da và các nội quan trên mẫu - Thời gian: 20’ - Mục tiêu: +Nhận dạng và xác định vị trí các cơ quan của ếch trên mẫu mổ +Tìm những cơ quan, hệ cơ quan thích nghi với đời sống mới chuyển lên cạn. + Thấy được sự tiến hóa hơn lớp cá ở một số hệ cơ quan: tuần hoàn, hô hấp, thần kinh. - Hình thức tổ chức: cặp/nhóm - Phương pháp dạy học: trực quan, nêu và giải quyết vấn đề - Kĩ thuật dạy học: kĩ thuật giao nhiệm vụ, động não - GV hướng dẫn HS sờ tay lên bề mặt da quan sát mặt trong da→ nhận xét - GV cho HS thảo luận + Nêu vai trò của da? - GV yêu cầu HS quan sát H36.3 đối chiếu với mẫu mổ→ xác định các cơ quan của ếch - GV yêu cầu HS nghiên cứu bảng đặc điểm cấu tạo trong của ếch thảo luận: + Hệ tiêu hóa của ếch có đặc điểm gì khác với cá? + Vì sao ở ếch đã xuất hiện phổi mà vẫn TĐK qua da? + Tim của ếch khác cá ? + Quan sát mô hình não cá xác định các bộ phận não? - Yêu cầu nêu được: + Hệ tiêu hoá: lưỡi phóng ra bắt mồi, dạ dày, gan mật lớn, có tuyến tuỵ. + Phổi cấu tạo đơn giản, hô hấp qua da là chủ yếu. + Tim 3 ngăn, 2 vòng tuần hoàn. - GV cho HS thảo luận : + Trình bày những đặc điểm thích nghi với đời sống trên cạn thể hiện ở cấu tạo trong của ếch? - HS th¶o luËn x¸c ®Þnh ®­îc hê h« hÊp: Xuất hiện phổi;hệ tuÇn hoµn: 2 vòng tuần hoàn với tim 3 ngăn thÓ hiÖn sù thÝch nghi víi lèi sèng chuyÓn lªn ë c¹n - Tích hợp giáo dục đạo đức: + Tôn trọng mối quan hệ giữa sinh vật với môi trường. + Tôn trọng tính thống nhất giữa cấu tạo và chức năng của các cơ quan trong cơ thể sinh vật (đặc điểm thích nghi với đời sống trên cạn thể hiện ở cấu tạo trong của ếch 2) Quan sát da và các nội quan trên mẫu a.Quan sát da - Ếch có da trần ( Trơn, ẩm ướt), mặt trong có nhiều máu→ trao đổi khí b.Quan sát nội quan - Đặc điểm của các hệ cơ quan: + Hệ tiêu hoá: lưỡi phóng ra bắt mồi, dạ dày, gan mật lớn, có tuyến tuỵ. + Phổi cấu tạo đơn giản, hô hấp qua da là chủ yếu. + Tim 3 ngăn, 2 vòng tuần hoàn. 4) Củng cố (5p) - Gv nhận xét tinh thần thái độ của HS trong giờ thực hành - Nhận xét kết quả quan sát của các nhóm - GV cho HS thu dän vÖ sinh 5. Hướng dẫn về nhà.(2p) - Học bài, hoàn thành thu hoạch theo mẫu (SGK tr.119) - Chuẩn bị bài: “ Đa dạng và đặc điểm chung của lớp lưỡng cư” + Lớp lưỡng cư đa dạng ở những đặc điểm nào? + Đặc điểm chung và vai trò của lớp lưỡng cư? V) Rút kinh nghiệm: Ngày soạn: 15/1/2021 Tiết 40 Ngày giảng: 7B2- 19/1/2021; 7B1- 21/1/2021 Bài 37: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP LƯỠNG CƯ I) Mục tiêu bài học: 1. Kiến thức: - Mô tả được những đặc điểm để phân biệt ba bộ trong lớp lưỡng cư ở Việt Nam. - Phân tích được sự đa dạng của lưỡng cư về thành phần loài, môi trường sống và tập tính. - Mô tả được những đặc điểm chung và vai trò của lưỡng cư với tự nhiên và đời sống. 2. Kĩ năng: quan sát, phân tích, liên hệ nhận biết, hoạt động nhóm. * Kĩ năng sống: Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, quan sát tranh hình để tìm hiểu sự đa dạng về thành phần loài và môi trường sống, đặc điểm chung về cấu tạo, hoạt động sống và vai trò của lưỡng cư với đời sống - Kĩ năng hợp tác và lắng nghe tích cực. - Kĩ năng so sánh, phân tích, khái quát để rút ra đặc điểm chung của Lớp lưỡng cư. - Kĩ năng tự tin trình bày ý kiến trước tổ, nhóm, lớp 3. Thái độ: Tích hợp giáo dục đạo đức: + Có trách nhiệm khi đánh giá về tầm quan trọng của mỗi loài động vật. + Tôn trọng mối quan hệ giữa sinh vật với môi trường. + Giáo dục học sinh có ý thức bảo vệ và gây nuôi những loài lưỡng cư có ích sống gần con người 4. Định hướng phát triển năng lực a. Nhóm năng lực chung: năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy, sáng tạo, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác. b. Nhóm năng lực chuyên biệt: Quan sát tranh. 5 Mục tiêu cho HS khuyết tật - Mô tả được những đặc điểm để phân biệt ba bộ trong lớp lưỡng cư ở Việt Nam. - Hiểu được sự đa dạng của lưỡng cư về thành phần loài, môi trường sống và tập tính. - Mô tả được những đặc điểm chung và vai trò của lưỡng cư với tự nhiên và đời sống. - Rèn kĩ năng quan sát, liên hệ nhận biết, hoạt động nhóm. II) Chuẩn bị: - GV: Chuẩn bị tranh ảnh về các đại diện của lớp lưỡng cư( nguồn internet), bảng phụ - HS: Tìm hiểu về đặc điểm sinh học và tầm quan trọng của lưỡng cư. III. Phương pháp, kĩ thuật dạy học *Phương pháp: Trực quan, nêu và giải quyết vấn đề, dạy học nhóm. *Kĩ thuật dạy học: Chia nhóm, giao nhiệm vụ, động não. IV) Tiến trình lên lớp-Giáo dục 1) Ổn định lớp ( 1 phút) 2) Kiểm tra bài cũ: (5’) Trình bày những đặc điểm thích nghi với đời sống trên cạn thể hiện ở cấu tạo trong của ếch? 3) Bài mới: Hoạt động 1: Tìm hiểu đa dạng của lưỡng cư - Thời gian: 20’ - Mục tiêu: + Mô tả được những đặc điểm để phân biệt ba bộ trong lớp lưỡng cư ở Việt Nam. + Phân tích được sự đa dạng của lưỡng cư về thành phần loài, môi trường sống và tập tính. - Hình thức tổ chức: cặp/ nhóm - Phương pháp dạy học: trực quan, nêu và giải quyết vấn đề - Kĩ thuật dạy học: kĩ thuật giao nhiệm vụ, động não Hoạt động của thầy và trò Nội dung - GV yêu cầu HS quan sát H37.1 SGK đọc thông tin SGK → làm bài tập. - Thông qua bảng GV phân tích mức độ gắn bó với môi trường nước khác nhau →ảnh hưởng đến cấu tạo ngoài →HS rút ra kết luận. -Cá nhân tự thu nhận thông tin về đặc điểm 3 bộ lưỡng cư thảo luận nhóm để hoàn thành bảng. - Đại diện nhóm trình bày nhóm khác nhận xét bổ sung - GV yêu cầu HS quan sát H37.1-5 đọc chú thích lựa chọn câu trả lời điền vào bảng tr.121 SGK - GV treo bảng phụ HS các nhóm chữa bài bằng cách dán các mảnh giấy ghi câu trả lời - GV thông báo kết quả đúng để HS theo dõi - Cá nhân tự thu nhận thông tin qua hình vẽ - HS thảo luận nhóm hoàn thành bảng - Đại diện các nhóm lên chọn câu trả lời dán vào bảng phụ - Nhóm khác theo dõi nhận xét và bổ sung Đáp án:Một số đặc điểm sinh học của lưỡng cư Tên loài Đặc điểm nơi sống Hoạt động Tập tính tự vệ Cá cóc tam đảo Sống chủ yếu trong nước Ban ngày Trốn chạy, ẩn nấp Ểnh ương lớn Ưa sống ở vực nước hơn Ban đêm Doạ nạt Cóc nhà Ưa sống ở cạn hơn Ban đêm Trốn chạy ẩn nấp Ếch cây Sống chủ yếu trên cây vẫn lệ thuộc vào môi trường nước Ban đêm Trốn chạy ẩn nấp Ếch giun Sống chủ yếu ở cạn Chui luồn trong hang đất Trốn ẩn nấp 1) Sự đa dạng của lớp lưỡng cư a) Đa dạng về thành phần loài - Lưỡng cư có 4000 loài chia thành 3 bộ: + Bộ lưỡng cư có đuôi + Bộ lưỡng cư không đuôi + Bộ lưỡng cư không chân b) Đa dạng về môi trường sống và tập tính Luỡng cư có tập tính phong phú và đa dạng về môi trường sống Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm chung của lưỡng cư (7p) - Thời gian: 7’ - Mục tiêu: Mô tả được đặc điểm chung của lưỡng cư - Hình thức tổ chức: cặp/ nhóm - Phương pháp dạy học: trực quan, nêu và giải quyết vấn đề - Kĩ thuật dạy học: kĩ thuật giao nhiệm vụ, động não Hoạt động của thầy và trò Nội dung GV yêu cầu các nhóm trao đổi trả lời câu hỏi: + Nêu đặc điểm chung của lưỡng cư về môi trường sống cơ quan di chuyển, đặc điểm các hệ cơ quan? - Cá nhân tự nhớ lại kiến thức thảo luận nhóm rút ra đặc điểm chung nhất của lưỡng cư Tích hợp giáo dục đạo đức: + Tôn trọng mối quan hệ giữa sinh vật với môi trường. + Tôn trọng tính thống nhất giữa cấu tạo và chức năng của các cơ quan trong cơ thể sinh vật 2) Đặc điểm chung của lưỡng cư - Lưỡng cư là động vật có xương sống thích nghi với đời sống vừa ở nước vừa ở cạn: + Da trần và ẩm + Di chuyển bằng 4 chân + Hô hấp bằng da và phổi + Tim 3 ngăn, 2 vòng tuần hoàn máu pha nuôi cơ thể + Thụ tinh ngoài nòng nọc phát triển qua biến thái + Là động vật biến nhiệt Hoạt động 3: Vai trò của lưỡng cư - Thời gian: 5’ - Mục tiêu: Mô tả được vai trò của lưỡng cư - Hình thức tổ chức: cặp/ nhóm - Phương pháp dạy học: trực quan, nêu và giải quyết vấn đề - Kĩ thuật dạy học: kĩ thuật giao nhiệm vụ, động não Hoạt động của thầy và trò Nội dung - GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK trả lời câu hỏi: + Lưỡng cư có vai trò gì đối với con người? Cho VD + Vì sao nói vai trò tiêu diệt sâu bọ của lưỡng cư bổ sung cho hoạt động của chim? + Muốn bảo vệ những loài lưỡng cư có ích ta cần làm gì? - GV cho HS tự rút ra kết luận - Cá nhân tự nghiên cứu thông tin SGKtr.122 trả lời các câu hỏi. Tích hợp giáo dục đạo đức: + Học sinh có trách nhiệm khi đánh giá về tầm quan trọng của mỗi loài động vật. + Yêu quý thiên nhiên, sống hạnh phúc, sống yêu thương. + Lưỡng cư là nhóm động vật rất có ích cho nông nghiệp (thiên địch của sâu bọ gây hại thực vật). Chúng còn có giá trị làm thực phẩm, dược phẩm, làm cảnh -> Giáo dục học sinh có ý thức bảo vệ và gây nuôi những loài lưỡng cư có ích sống gần con người. 3) Vai trò của lưỡng cư - Làm thức ăn cho người - Một số lưỡng cư làm thuốc. - Diệt sâu bọ và một số động vật trung gian truyền bệnh. 4) Củng cố (5p) - GV cho HS nhắc lại nội dung chính của bài ? Phân biệt 3 bộ lưỡng cư.? ?Nêu đặc điểm chung và vai trò của lưỡng cư? 5) Hướng dẫn về nhà (2p) - Học bài trả lời câu hỏi SGK - Đọc mục " Em có biết" - Nghiên cứu bài mới: Bài: Thằn lằn bóng đuôi dài. - Tìm hiểu cách di chuyển của thằn lằn V) Rút kinh nghiệm: